Kijk eens goed naar deze jongen op de foto.
Wat is er concreet zichtbaar?
– Hij kijkt naar beneden.
– Hij heeft zijn armen & lippen gesloten en hoofd naar voren gekanteld.
– Zijn ogen zijn gericht op een bepaald punt.
Wat zou er onzichtbaar kunnen spelen?
Zie je een emotie? Zou hij zich vervelen, of zou diep aan het nadenken zijn over een sommetje? Denkt hij na over iets wat er gebeurd is of wat er gaat gebeuren? Is er iets gebeurd, of gaat er wat gebeuren? Zou hij onderprikkeld kunnen zijn, of juist overprikkeld? En hoe gaat hij hier dan mee om, passief of juist actief?
In het volgende filmpje zie je de jongen van de foto nog een keer. Het filmpje toont de situatie (context) waarin de jongen zich bevindt…
In het filmpje zie je de impact van een verhoogde sensorische gevoeligheid op de jongen van de foto (bron filmpje: National Autistic Society). We zouden het eigenlijk moeten navragen aan hem, wat niet kan, maar laten we aannemen dat hij overprikkeld is.
Het is moeilijk, zo niet onmogelijk, om op basis van een momentopname vast te stellen of iemand overprikkeld of onderprikkeld is. Het daarom essentieel om de gehele context en alle lichamelijke reacties van de persoon in je analyse mee te nemen.
- Bij overprikkeling is er vaak sprake van een verhoogde hartslag, spierspanning en snelle ademhaling. Het lijf is in stress en klaar om te vluchten, vechten of verstijven. Het bloed gaat naar de spieren en de spijsvertering stopt.
- Bij onderprikkeling is er vaak sprake van een verlaagde hartslag, slappe spieren en een lage ademhaling.
Bij zowel onder- als overprikkeling is het mogelijk dat de persoon voor de omgeving niet aanspreekbaar lijkt. Check daarom je bevindingen (observaties) altijd bij de persoon zelf en/of diens omgeving.
